Het zorgtraject alcohol

Mieke Claes (N-VA): Mijnheer de minister, 1 op de 5 Belgen in de psychiatrie zit er omwille van een alcoholverslaverslaving. In maart 2023 werd het interfederaal alcoholplan goedgekeurd. Het plan bevat 75 maatregelen die de komende drie jaren zullen worden uitgevoerd, waaronder het zorgtraject alcohol.

Mijheer de minister, Hoe staat het met de implementatie van het zorgtraject? Wat is het tijdspad voor een volledige uitrol van het zorgtraject? Hoe wordt dit gemonitord en geëvalueerd? Botst u op pijnpunten bij de implementatie? Hoe kijkt u naar een 'open opname', waarbij patiënten binnen- en buitenwandelen?

Minister Frank Vandenbroucke: Het interfederaal plan ter bestrijding van het schadelijke alcoholgebruik dat in maart 2023 werd goedgekeurd, bevat verschillende maatregelen die allemaal te maken hebben met de zorg voor mensen met een problematiek die gerelateerd is aan alcohol. We denken dan inderdaad aan het organiseren van goede zorgpaden.

Op de eerste plaats zijn er het project Tools en het zorgpad alcohol in de algemene ziekenhuizen. Het doel van dit traject is de zorg voor patiënten met een riskant en problematisch alcoholgebruik in de algemene ziekenhuizen te verbeteren. Om dat doel te bereiken moeten de ziekenhuizen zich engageren om onder meer te investeren in het opleiden en sensibiliseren van het zorgpersoneel en tegelijk medisch-psychosociale ondersteuning bieden door de bestaande intra- en extramurale netwerken te versterken.

Het project wil ook bijdragen aan de formalisering van een zorgpad alcohol. Wat zijn de te ondernemen stappen, wat is de mogelijke doorverwijzing binnen elk betrokken ziekenhuis? Dit omvat het nastreven van een ideaal zorgpad voor een optimale behandeling van patiënten met problematisch of riskant alcoholgebruik.

Het is belangrijk te vermelden dat het doel van het project niet is om een nieuw team voor de opvolging van patiënten met alcoholproblemen samen te stellen, maar wel om de bestaande gezondheidszorgteams te ondersteunen en hen denodige tools te geven zodat ze zelf patiënten met een alcoholproblematiek beter kunnen begeleiden. Het project wordt nu in 14 algemene ziekenhuizen gefinancierd. Eind 2024 wordt een nieuwe oproep gelanceerd om het project in 2025 in andere ziekenhuizen te implementeren.

Momenteel wordt een behandelingstraject voor alcoholproblemen ontwikkeld, dat specifiek gericht is op de doelgroep van de jongvolwassenen. Ik laat dit jaar nog vijf pilootprojecten opstarten in vijf steden. Op die basis kunnen we een toekomstig beleid ter zake bekijken.

Mijnheer de minister, is het mogelijk om nog iets meer informatie te geven over de manier waarop er zal worden geëvalueerd met betrekking tot die groep van jongvolwassenen? Ik had ook gevraagd hoe u kijkt naar die open opname, zoals door artsen is gesuggereerd. Ik weet niet of dat er vandaag al in zit.

Minister Frank Vandenbroucke: Wat bedoelt u met open opname?

Mieke Claes (N-VA): Dat patiënten worden opgenomen, maar eigenlijk vrij kunnen binnenlopen van dag tot dag en niet noodzakelijk moeten overnachten. Sommige artsen zagen dat als iets wat nog ontbrak in het zorgpad en vroegen ernaar.

Minister Frank Vandenbroucke: Ik durf daar niet meteen op te reageren. Ik weet dat eerlijk gezegd niet.

Ik kan u wel iets meer vertellen over die pilootprojecten, maar dat is niet hetzelfde. Wat willen we bewerkstelligen met die trajecten? Die pilootprojecten betreffen de optimale opsporing en behandeling van alcoholproblemen, intoxicatie, overconsumptie, lichamelijke ongevallen bij de doelgroep van adolescenten en jongvolwassenen tot 24 jaar die de spoedhulp verlaten, in samenwerking met de netwerken voor de geestelijke gezondheidszorg, en in het bijzonder het netwerk kinderen en jongeren. Er is geen minimumleeftijd bepaald en het loopt tot 24 jaar. Het is de bedoeling de jongeren aanklampend op te volgen om escalatie te voorkomen.

Het zou kunnen dat de methodiek van het binnen en buiten kunnen wandelen daarin vervat zit, maar ik durf dat niet te zeggen.