Mondelinge vraag over de afstemming van de integratietegemoetkoming op de woonvormen

Op woensdag 18 oktober 2023 stelde Mieke een mondelinge vraag aan minister Lalieux (PS) over de afstemming van de integratietegemoetkoming op de woonvormen. 

Bij opname van een persoon met een handicap in een instelling, geheel of gedeeltelijk op kosten van de overheid, een openbare dienst of een sociale-zekerheids-instelling, wordt de uitbetaling van de Integratietegemoetkoming voor 28 procent opgeschort. De opname in een instelling heeft ook een impact op de IVT: de mensen die in een instelling verblijven worden in regel als “alleenwonend" (Cat. B) beschouwd. Deze regelgeving stelt vooral in Vlaanderen een probleem. Enerzijds omdat dit ingaat tegen de filosofie van de Vlaamse “persoonsvolgende financiering", waarbij men de persoon met een handicap zoveel mogelijk keuzevrijheid wil geven over de vorm van de zorgondersteuning. Dat wordt natuurlijk gefnuikt als er financiële baten of kosten verbonden zijn aan deze keuzes.

n antwoord op een eerdere vraag van mijn collega Valerie Van Peel, liet u weten dat u aan een oplossing werkt, zoals ook in uw beleidsnota en in het handicap-plan werd aangekondigd. U vertelde dat u het probleem zal bekijken. In de laatste tussentijdse rapportering van het handicap-plan lezen we dat “het onderzoek van pistes om het tarief van 28% vermindering op de Integratietegemoetkoming voor personen in een collectieve woonvoorziening te hervormen" uitgesteld werd tot 2023.

Mieke stelde dan ook volgende vragen:

• Wat is de huidige stand van zaken omtrent deze doelstelling? Wordt er ondertussen al met de deelstaten overleg gepleegd hierover? Zo ja, wat zijn de voorlopige conclusies?
• Is de werkgroep die u aankondigde al opgericht?
• Zo ja, wie is er betrokken bij dit overleg? Hoe ver staan de werkzaamheden? Kan u al meer vertellen over welke impact bepaalde woonvormen zullen hebben op de berekening van de IVT en de IT, en welke wijzigingen er gepland worden?
• Zo nee, wanneer zal deze werkgroep dan van start gaan?
• Vele IT-gerechtigden ontvangen ook een IVT. In sommige gevallen kan dit ongewenste gevolgen hebben: iemand die samenwonend is (Cat. A) en zich vestigt in een instelling, zal voor de IVT beschouwd worden als “alleenwonend" (Cat. B) en ziet zijn uitkering dus verhoogd worden. Indien de 28% vermindering van de IT dan ook nog afgeschaft zou worden, zou deze doelgroep een zeer sterke financiële baat hebben bij het verblijf in een instelling ten opzichte van thuis wonen als samenwonende. De interactie tussen de IT en de IVT maakt de problematiek dus complex. Welke oplossingen ziet u voor dit probleem?
• Heeft u weet of personen door deze 28 procent vermindering van de IT de woon- en leefkosten niet langer kunnen betalen en daardoor aankloppen bij het OCMW Zo ja, graag een overzicht van het aantal betrokken personen in 2019, 2020, 2021 en 2022, indien mogelijk opgesplitst per gewest.

Antwoorden van de minister: zoals ik al zei tegen uw collega, hebben we onderzocht of we de vermindering van de IT van bepaalde woonvormen kunnen afschaffen. Een volledige afschaffing zou echter 57 miljoen euro kosten en in dat budget is momenteel niet voorzien. De FOD Sociale Zekerheid werkt aan een studie over de verschillende vormen van samenwonen. De resultaten worden in het voorjaar verwacht en zullen worden meegenomen in een voorstel voor een algemene hervorming van de wet van 1987 om beter aan te sluiten bij de maatschappelijke ontwikkelingen in overeenstemming met het VN-verdrag over de rechten van personen met een handicap. Dit is zeker een complex probleem dat overleg met de deelstaten en de sector vereist. Vandaar ook het belang van de IMC. Uw vraag over de steunaanvragen bij de OCMW’s zou verder moeten worden onderzocht door de POD Maatschappelijke Integratie. Hiervoor kunt u een schriftelijke vraag indienen.

Mieke diende de vraag opnieuw schriftelijk in.